opr. Stanisław Jan Plewako
aktualizacja 2014-10-20
Lista właścicieli dóbr i miasta Iwieniec
1. Książę
Andrzej Władimirowicz, wnuk
Wlk. Ks. Lit. Olgierda
pierwsza połowa XV wieku,
za: Białoruska Sowiecka Encyklopedia
2. Andrzej (Andrei) Sołłohub,
druga połowa XV wieku,
za
M. Wilamowski, PSB
XL str. 318-319
3. Jerzy (Jurij) Sołłohub,
1495 - 1514,
z braćmi Bogdanem i Mikołajem, synowie Andrzeja Sołłohuba
str. 55
przywilej z 1500-05-26
WXLit. Aleksandra
Jagiellończyka, zob też
M. Wilamowski, PSB XL str. 318-319
Potomkowie braci Sołłohubów, w tym do początku XVII wieku:
4. Mikołaj Sołłohub, syn Pawła,
właściciel Iwieńca 1582 r.,
żonaty z Dorotą Wnuczkówną,
zm. bezpotomnie zapewne 1587 r.
za:
Akta sądowe mińskie z 1582 r. i
za: Bronisław Król, Rola szkoły ... str. 9
5. Dorota z Wnuczków
Sołłohubowa,
1-voti Oborska, 2-v. Łukaszowa Sołłohubowa, zmarła 1603 r.
za: Bronisław Król, Rola szkoły ... str. 10
6. Olbrycht Aleksander
Oborski,
pleban iwieniecki
za: Bronisław Król, Rola szkoły ... str. 10
Drogą sukcesji - przy nie rozstrzygniętym sporze sądowym - Iwieniec otrzymuje:
7.
Teodor Wańkowicz, stolnik
miński,
włada Iwieńcem od 1702, zm. w 1716 r.
za:
Niesiecki,
t. IX, str. 225
Po rozstrzygnięciu sporu sądowego w dniu 14 lutego 1743 r., właścicielami są:
8.
Jan Sołłohub, Podskarbi
Wielki Litewski, 1743-02-14 do 1748-05-08
za: Bronisław Król, Rola szkoły ... str. 10
i za
P.Romaniuk,
PSB XL str. 309-315
9. Antoni Sołłohub, syn Jana,
generał artylerii litewskiej,
od 1744-09-02 do 1759-09-06
za
P.Romaniuk, PSB XL str. 306-308
10. po nim wdowa po Antonim Sołlohubie,
Brygida
Petronela z Radziwiłłów
Sołłohubowa, do 16-XI-1773
za
P.Romaniuk, PSB XL str. 308
11. w latach
1773-1777 syn Brygidy i Antoniego,
Jerzy Sołłohub, poseł
na Sejm Rzeczypospolitej 1776 r., starosta ejszyski
12. w latach 1777-1782 dziedziczką Iwieńca
zostaje wdowa
Marianna z Potockich
Sołłohubowa, 2-v
hrabina Brühl a Iwieniec dostaje się pod okupację garnizonu rosyjskiego,
w
związku z roszczeniami brata Jerzego - gen.
Jana Michał Sołłohuba,
właściciela hrabstwa ilskiego,
a dobra pod administrację Aleksandera Antoniego barona Soldenhoffa, generał majora Wojsk Koronnych
oraz Abrahama de Romaniusa, generał porucznika/lejtnanta wojsk rosyjskich.
13. po śmierci 23.XI.1782 Marianny Brühlowej dziedziczką Hrabstwa Iwienieckiego zostaje Józefa Sołłohubówna, w procesie w Trybunale Głównym Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1783 r. (pełnomocnik - Kazimierz Plewako, patron Trybunału, starosta kołoboryjski) ustanowieni zostają prawni Opiekunowie Józefy Sołłohubówny: Franciszek Ignacy Potocki, starosta szczyrzycki oraz Franciszek Przebendowski, Dyrektor Generalny Poczt Królewskich Koronnej i Litewskiej, członek rządu Rzeczypospolitej (Rady Nieustającej)
14. (po osiągnięciu pełnoletniości Potocka, od 7.XI.1797 r. w małżeństwie ze Stanisławem Potockim)a działający w jej imieniu opiekunowie doprowadzają do uporządkowania spraw majątkowych a następnie Proces Taksatorski i Eksdywizorski w latach 1783-1784 (wyrok zapadł 8 października 1784 r.)
15. w 1798 r. emerytowany ppłk. Zygmunt Estko występuje o urzędową zgodę na przeniesienie własności - w latach 1797-1798 za zgodą upełnomocnionego przedstawiciela starościanki eyszyskiej Józefy Sołłohubówny zawiera transakcje nabycia dóbra iwienieckich od Franciszka Abramowicza i Ignacego Ratyńskiego, udziałowców Eksdywizji Iwienieckiej 1784 r.
16. Feliks Potocki w dniu 10 lutego 1802 r. jul. (za L.A. Benedyktowicz), syn Franciszka Potockiego - opiekuna starościanki Józefy Sołłohubówny przejmuje Hrabstwo Iwinieckie z miasteczkiem, folwarkiem (Moskalewszczyzną) i wszystkimi przynależnościami w dziedziczne władanie
17. 9 marca 1808 r. (jul.) Hrabstwo Iwinieckie sprzedane zostaje ówczesnemu Przewodniczącemu Wileńskiego Sądu Głównego (dawny Trybunał WXL) Kazimierzowi Plewace (za L.A. Benedyktowicz). Kazimierz Plewako, starosta kołoboryjski, kawaler orderu św. Stanisława (1791). 15 marca 1808 r. Siwicę z z przynależnościami nabywa od Feliksa Potockiego rotmistrz miński Kasper Plewako, były pisarz celny tołoczyński i starosta zadrucki.
18. zapisem z sierpnia 1810 r. od Kazimierza Plewaki
uzyskuje, a we
władanie
wchodzi 24.XI.1810
r.
Jakub Plewako i włada miastem
Iwieniec i kilkoma majątkami do śmierci w X-1854 r.
18.
19. Po śmierci Jakub od 1855 r. zarzadza Iwieńcem,
majątkiem Nowinki i innymi - wdowa Elżbieta Plewako,
syn ich
Mateusz-Emilian Plewako,
początkowo jest małoletni, a po osiągnięciu pełnoletniości
i małżeństwie z
Marią Ludwiką Plewako córką właściciela Dziakowszczyzny -
Kazimierza
Plewaki
powierza dalsze zarządzanie miastem i dobrami teściowi i matce.
20. W 1884 r. nabywa Iwieniec Bank Wileński w związku z
powstałym i nie obsługiwanym zadłużeniem 20.000 rubli, majątek "obciążony
kontraktami dzierżawnymi" i "uwikłany w wielki proces z mieszczanami". Synowie
Mateusza i Marii z Plewaków byli małoletni, i całkowicie osieroceni już
w 1887 r.
zob:
D.Drozd , Zemlevladelcy minskoj gubernii 1861-1900
str. 411
21. W końcu 1885 r. nabywa miasto i majątek Iwieniec Nikołaj Iwanowicz Kazarinow, statskij sowietnik, na licytacji za kwotę 20.100 rbs.
22. Piotr Doroguncew od
26.07.1902 r. (miasto i dobra nabyte w drodze licytacji), właściciel
resztówki majątku aż po rok 1939
za:
D.Drozd , Zemlevladelcy minskoj gubernii 1861-1900
str. 41